131 vjet nga lindja e Azem Galicës (10 dhjetor 1889 – 25 korrik 1924)

Shkruan:
Xhafer Shatri

Si sot, 131 vjet u lind Azem Bejta – Galica, prijësi i shquar i Lëvizjes Kaçake të Kosovës (1915 – 1924).

I ati i tij, Bejtullahu u vra nga pushtuesit turq, më 1906 gjatë një revolte të cilën e shtypi në gjak, Shemsi Pasha.

Gjatë kryengritjeve të vitit 1910-1912, Azem Bejta, ashtu si edhe krejt Drenica, luftuan bashkë me Isa Boletinin në kuadër të Lëvizjes për Pavarësi.

Pas pushtimit të Kosovës nga Serbia, në fund të vitit 1912, Azem Galica u arrestua nga ushtria serbe dhe u dërgua në kampin e Runikut. Duke ikur prej aty, u plagos dhe u zu sërish rob. Kësaj radhe e dërguan në Ndëshkimoren e Pozharevcit. Si duket ai ishte arratisur prej aty dhe, pastaj, bashkë me vëllezërit del në mal, kaçak.

Në vitin 1915, në një rrethim nga forcat serbe, u vranë të dy vëllezërit e mëdhenj, prej babe, Seferi dhe Zeneli. Po atë vit Azem Bejta u martua me gruan dhe shoqen e armëve, Shote Galicën.

Pas ripushtimit të Kosovës, 1918, Lëvizja Kaçake u zgjërua dhe u forcua. Në orientimin politik të saj kishte një ndikim thelbësor, prijësi i shquar i Lëvizjes Kombëtare të Kosovës, Hasan Prishtina dhe Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, me seli në Shkodër.

Me udhëzimet e tyre Azem Galica, udhëhoqi kryengritjet e përgjakshme kundër pushtuesve serbë-jugosllavë në vitet 1921-1924 dhe mbrojti Zonën Neutrale të Junikut.

Në rrethimin e fundit, mesi i korrikut 1924, Azem Bejta plagoset për vdekje dhe, në natën mes 25 e 26 korrikut 1924 vdes dhe shokët e armëve e varrosin në një shpellë, e njohur me emrin Quku që kërcet, në fshatin Përçevë, komuna e Klinës. Varri i tij do të zbulohet më 1971, pra 47 vjet më vonë, nga mësuesi Avdyl Krasniqi, përndryshe babai i Xhevë Lladrovcit.

Pas vrasjes së Azem Galicës Lëvizja Kaçake u shua gradualisht dhe shtypja e terrori serb mori përmasa katastrofike që u reflektuan me shpërngulje masive të shqiptarëve për në Turqi.

Ndërkaq, gruaja e Azem Bejtës, Shote Galica, u arratis në Shqipëri, ku pas 3 vjetësh, më 3 korrik 1927 vdiq në një mjerim të skajshëm.

Në një letër që Shote Golica ua dërgoi autoriteteve shqiptare, posa doli në Shqipëri, pasqyrohet skamja e tmershme ku ishte katandisur gruaja dhe bashkëluftëtarja e Prijësit të famshëm të Lëvizjes Kaçake.

Kjo letër trishtuese flet shumë për ato kohë të vështira por edhe për shqiptarët si popull i vonuar, harrestar e mosmirënjohës.

Korrik 1924, Shullaz, Krujë *

Unë jam Shote Galica, gruaja e Azem Galicës, prijësit të Lëvizjes Kaçake të Kosovës.

Gjindem në katundin Shullaz të Krujës, kam edhe katër fëmijë jetimë me veti. Janë fëmijët e luftarëve të vramë për çlirim të Kosovës. Jam e shtrëngueme t’ju vnoj në dijeni se jam tuj vdekë unit bashkë me fëmijët jetimë.

*Letra e Shote Galicës është marrë te portali “Konkrete“

Shote Galica në Shqipëri, menjëherë pas vrasjes së Azemit.
Foton e ka bërë në korrik 1924, Ali Kelmendi nga Peja.

Shkrimi është i mbrojtur, në rast kopjimi duhet të shënohet burimi dhe të mos ndryshohet përmbajtja e tij.

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*